Liefde voor een spotgoedkope DDR-motorfiets – MZ

Je bent achttien jaar, hebt niet zoveel te besteden en bent een beetje tegendraads. Maar er moet en zal een motorfiets komen en geen populaire Aprilia, Honda of Yamaha. Ramses Lava kocht zichzelf achttien jaar geleden een MZ ETZ 251. Een Oost-Duitse tweetakt. “Met de kennis van nu zou ik het direct weer doen.”

De sleutel wordt omgedraaid in het contact. Een ferme trap op de kickstarter en het befaamde geluid klinkt van de tweetakt machine. Reng-deng-deng-deng. Blauwe wolken uitlaatgas verlaten de uitlaat. Dertig jaar oud is de MZ ETZ 251 van Lava, maar starten doet hij nog altijd direct. “Ik heb weleens met een motortoertocht meegedaan. Toen kwam er iemand van de Hells Angels naar me toe en die zei: ‘Als je jouw motor in een kanaal gooit en hem er na een maand weer uithaalt, dan trap je hem nog in één keer aan.’ Misschien had hij wel gelijk. Deze motorfiets is zo betrouwbaar.”

‘Nooit van het merk MZ gehoord’

Het is 2002 als Lava op zoek gaat naar een tweedehands motorfiets. De Vlaming heeft de jaren ervoor op onder andere een Zundapp-bromfiets gereden. In België geldt de regel dat je mag beginnen met motorrijles als je zeventien jaar en negen maanden oud bent. “Ik heb direct mijn rijbewijs gehaald”, kijkt Lava terug. “Vervolgens ben ik gaan zoeken naar Duitse motorfietsen. Zo ontdekte ik op internet deze MZ. Ik had eigenlijk nog nooit van het merk gehoord.”

MZ komt voort uit het auto- en motorfietsenmerk DKW, dat in Zschopau gevestigd was. Na de Tweede Wereldoorlog, als Duitsland wordt verdeeld in vier delen, ligt deze stad in de Sovjet-sector. DKW wordt door de Oost-Duitsers overgenomen. Eerst heet het ‘nieuwe’ merk IFA-DKW, in 1956 krijgt het de naam MZ (Motorradwerk Zschopau). Decennia lang worden daarna in Zschopau lichte eencilinder tweetaktmotorfietsen gemaakt.

Na de val van de Berlijns Muur in 1989 is het snel afgelopen met MZ. De motorfietsen voldoen niet aan de wensen van de westerse consument en mensen in het oosten willen niets liever dan gezien worden met westerse merken. Toch rollen er begin jaren negentig nog enkele machines uit de fabriek, waaronder de ETZ 251 van Lava.

Niet sexy, wel comfortabel

“Mijn MZ komt uit 1991. Het moet een van de laatste tweetaktmachines zijn die het merk heeft gebouwd”, denkt Lava. In 2002 vindt deze DDR-fiets een dankbare berijder. “De eerste jaren had ik helemaal geen autorijbewijs. Ik deed alles op mijn motor. Het was niet direct de meest sexy machine, maar wel de meest comfortabele.”

Zijn vrienden moeten om de motorfiets lachen. “Daar kwam ik weer aan op mijn MZ. Maar het geluid, dat was wel aantrekkelijk. Motorisch was hij bovendien perfect. Je kan er heel goed lange afstanden op rijden. Voor een Aprilia RS of Honda CB360 van mijn vrienden deed hij ook niet onder. Bovendien hoef je er maar weinig mee te schakelen, je kan er heel lang mee in zijn vijf rijden. Het is echt een allrounder.”

Lees ook: Mens achter de motor

Zijn vrienden kunnen er misschien wel om lachen, Lava trekt er ook bekijks mee. “Als je ermee bij een café staat, dan gaan mensen kijken. Vooral als ik kom aanrijden. Dat geluid is zo specifiek, een heel andere klank.”

Motorfiets met karakter

De Vlaming rijdt zeven jaar op zijn MZ. Dan komen er zwaardere motoren. Ondertussen wil Lava van zijn Oost-Duitse machine een caféracer bouwen. Maar gebrek aan tijd en een fout in het ontwerp zitten hem dwars. Als zijn vriendin een paar jaar later wil beginnen met motorrijden, bouwt hij hem deels terug in originele staat. Maar inmiddels staat hij al twee jaar stof te happen in een garage. En dat doet toch een beetje pijn.

“Ik heb in die jaren echt een band opgebouwd met deze machine. Hij heeft karakter zoals oldtimers karakter hebben. Bovendien brengt hij je overal heen. Ik heb er ooit een eendaagse tocht van 650 kilometer opgereden, terwijl het buiten dertig graden warm was. Of die keer dat ik 2.500 kilometer in zeven dagen door Duitsland reed. Nooit heeft die machine geklaagd, hij reed altijd door.”

Daarom speelt Lava met de gedachte om hem weer in de oude glorie terug te bouwen. Niet omdat hij zo’n groot fan is van MZ, dat niet.  “Maar de simpele techniek achter deze motorfiets is geweldig. De Oost-Duitse motoren moesten heel betrouwbaar zijn, werden gebouwd om dertig of veertig jaar op te kunnen rijden. Ik heb me wel eens beklaagd over het uiterlijk, maar de techniek heeft me nooit in de steek gelaten.”

Leuk feitje: Nederlander als fabriekscoureur

Na de Val van de Muur wordt de naam MZ in 1993 veranderd in MuZ. Voor de motorsportliefhebbers die het wegracen in de jaren negentig volgen, is dat een bekende naam. Jurgen van den Goorbergh rijdt in 1999 een seizoen als fabriekscoureur op een MuZ-Weber in het WK 500cc. Die machine is ongelofelijk snel, maar tegelijkertijd amper te besturen. Van den Goorbergh pakt er twee pole-positions mee, in Barcelona en Brno. Maar vooraan meerijden in wedstrijden blijkt een utopie. Van den Goorbergh eindigt dat seizoen als 16^e in het WK 500cc en stapt na dat jaar over naar het team van Arie Molenaar.

Een Maleisische overname en later een overname door oud-coureur Ralf Waldmann, helpen MZ/MuZ er niet bovenop. Zwaardere motoren, opnieuw lichte motoren en ook elektrische scooters blijken niet de oplossing. In 2013 komt er definitief een eind aan het merk MZ.