Motormodel: Yamaha XT500

De één vindt de rust op een lekker ploffende cruiser, terwijl de ander helemaal wild wordt van een schreeuwende superbike… We hebben allemaal dezelfde hobby, maar er is gelukkig een flinke diversiteit onder motorrijders en motoren. In de rubriek Motormodel zetten we steeds een ander type motor in het zonnetje. Ditmaal de Yamaha XT500.

Een icoon is het, de Yamaha XT500. De droom van veel Nederlandse jongemannen in de jaren zeventig en tachtig en winnaar van de eerste Dakar Rally. Een lichte enduromotor, éénpitter, veel trekkracht onderin en simpele techniek. Ooit reden er vele van in Nederland, tegenwoordig is het een verzamelobject. Remko van Diggelen heeft er twee. “Die verchroomde tank, die vond ik zo apart, zo fascinerend.”

In 1991 is de Haarlemmer op zoek naar zijn eerste eigen motor. “Ik keek eigenlijk naar een chopper. Mijn vader had twee Indians en een Royal Enfield thuis. Altijd ging ik achterop met hem mee en ik hielp hem met sleutelen. Maar ik was jong en zocht een goedkope motor.

Die verchroomde tank van de Yamaha XT500, die trok mij zo. Plus de prijs, 3.350 gulden. Ik heb hem gekocht. In al die jaren zijn er ook andere motoren bijgekomen, maar tot op de dag van vandaag rij ik er nog steeds op.”

Briefje onder het zadel

“Ik werkte destijds in Amsterdam en reed dagelijks op mijn XT500 vanuit Haarlem heen en weer. Op een dag vond ik een briefje onder mijn zadel. Of ik lid wilde worden van XT&SR500 club. Nee, ik reageerde er niet direct op, maar bewaarde het briefje wel.

Op een gegeven moment heb ik toch een keer contact opgenomen. De club was net opgericht. Samen hebben we een paar ritjes gereden en ben ik lid geworden.” Lidnummer 34. En dat is sinds die tijd niet veranderd. Als lid van het eerste uur is Remko nog altijd betrokken bij de club, die tegenwoordig zo’n 350 leden kent. En eigenlijk kan het ook niet anders, na al die avonturen die hij op de machine beleefde. Al moet de liefde in het beginstadium nog wat groeien.

“Dan kom je bij de club en dan deel je een passie met de andere leden. Dat maakt je een stuk enthousiaster. Zo gingen we meer dan 29 jaar geleden al met de club naar de Ardennen. Allemaal op de XT500. Over de weg er naartoe, daar veel off road rijden. Prachtig.”

Ook in Remko’s vriendenkring wordt dat opgemerkt. “Een schoolmaatje van mij reed een Yamaha SRX, een mooi slank en wendbaar model. Toch beviel het hem niet zo goed. Hij heeft toen ook een XT500 gekocht.

Samen huren ze een loods. “We hadden geen sleutelruimte bij huis. Dat werd de loods. Met een vriendenclubje gingen we daar sleutelen. We hebben er XT500’s opgeknapt en ook wel eens een SR500. Nog steeds huur ik daar een ruimte en sleutel ik er aan mijn motoren.”

Dromen van Dakar op een Yamaha XT500

In 1999  gaat Remko nog een stapje verder. Samen met een groepje clubleden vertrekt hij in twee busjes met de XT500’s op de aanhangwagen naar Marokko. “Twee weken lang hebben we daar gereden in de woestijn, terwijl we onderweg kampeerden. Er ging van alles stuk en dat moesten we oplossen. Dat lukte. Geweldig!”

Na een rit door de Marokkaanse woestijn blijft er eigenlijk maar een droom over: Dakar. Zeker als Henno van Bergeijk in 2006 op een Yamaha XT500 aan ’s werelds beroemdste rally meedoet en hem uitrijdt. Maar uiteindelijk wordt het geen Dakar, maar de Heroes Legend: A Classic Ride to Dakar. Een alternatieve Dakar Rally voor teams van drie man.

“Een soort van klassieke Parijs-Dakar, met start onder de Eifeltoren. Samen met een vriend en een dame uit de Achterhoek zijn we het avontuur aangegaan. We hebben onze XT500’s gestript en ze voorzien van een 12 volt accu en andere vering. Daarnaast ging een Landcruiser mee. Onderweg ruilden we als coureurs.

In twee dagen reden we naar Marokko, met tussendoor nog een proef in Spanje, en daar begon het echte werk. Het was een geweldig avontuur. Maar voorafgaand aan de laatste etappe hield de motor ermee op. De ontsteking was kapot en die konden we niet repareren. We zijn met zijn drieën in de Landcruiser gefinisht.”

‘Pas bij 100.000 kilometer de zuiger vervangen’

Maar toch. Die oude XT500 uit 1982, die deed het toch maar eventjes. “Ongelofelijk, wat een machine. Ik heb er in totaal 110.000 kilometer mee gereden. Pas na 100.000 kilometer hoefde ik de zuiger te vervangen.”

“Er zijn in de loop van de jaren enkele andere motoren bij gekomen. Je krijgt een vriendin en wilt samen met de motor op vakantie, daarvoor heb ik een Honda XRV750 AfricaTwin gekocht. En in de loods staan ook een TT600R en een SR500. Maar die XT500, die heeft veel van de wereld gezien. Natuurlijk Afrika, maar ook het Verenigd Koninkrijk, Schotland, Frankrijk, Duitsland, Italië, België, Luxemburg en Slovenië.”

Clubdagen

En nog steeds toert hij er graag op. “Met de club hebben we regelmatig meetings, het hele jaar door. Dan maken off road tochten en sommigen kiezen voor een route over de weg. Maar die oude XT500, die trekt nog steeds makkelijk door de bagger heen. Het is een machine voor het betere gooi en smijtwerk. Lekker veel koppel onderin,  zodat je snel weg bent. Dat maakt het leuk. En het is natuurlijk ook een stukje nostalgie. Geen hoge toeren, geen ingewikkelde elektronica, dit is zoals motorrijden bedoeld is.”

En ondanks dat de Yamaha XT500 al jaren niet meer wordt gemaakt, blijft de XT&SR500 club op peil met zo’n 350 leden. Dat heeft er ook mee te maken dat de onderdelen nog altijd leverbaar zijn.

“Het is een mooie club die bestaat uit veel sleutelaars die zelf hun motor onderhouden. Af en toe zien we eens een nieuw gezicht, soms verlaat iemand ons. De meeste leden hebben nog originele motoren, het zijn mensen met een passie voor de XT’s en SR’en. Bij sommigen ziet de motor eruit alsof hij net uit de fabriek komt.”

“Het leuke is dat je er ook regelmatig wordt aangesproken, wanneer je erop rijdt. Voor veel mannen was dit hun eerste motorfiets. Als er dan kinderen kwamen, moest hij weg. Daar hebben ze vaak spijt van.”

Moderne machine met oude techniek

“Het is natuurlijk ook een bijzondere machine. Hij heeft zich in de afgelopen decennia echt bewezen. Voor mij is het een geweldige machine. Als je geen haast hebt, kun je alles met de Yamaha XT500. Hij rijdt lekker over de weg, maar je kunt er onderweg ook voor kiezen om een boerenpad te pakken. De machine is licht en wendbaar en ideaal om bijvoorbeeld tussen een file door te rijden.”

“Daarnaast is de techniek redelijk simpel, zodat je veel zelf kunt doen qua onderhoud. Ja, het is moderne machine met oude techniek en dat maakt het voor mij leuk. En ja, die verchroomde tank. Die blijft voor mij bijzonder, hoewel ik tegenwoordig de versie met een witte tank ook kan waarderen.”