Cagiva: Succes en ondergang door eigen merken

Je zou het niet verwachten gezien de huidige situatie van Cagiva, maar de fabrikant was halverwege jaren tachtig de grootste motorproducent, mits we even de Japanse merken buiten beschouwing laten.

De Italianen, onder leiding van de fameuze Claudio Castiglioni, wisten dat voor elkaar te krijgen door verschillende merken in de jaren tachtig aan te kopen. Dat ging ze vrij gemakkelijk af, aangezien deze allemaal in financieel zwaar weer zaten.

Maar laten we eerst even teruggaan naar de oorsprong van het merk. Giovanni, de vader van Claudio Castiglioni, richt een aantal jaren na de tweede wereldoorlog een bedrijf op en produceert metalen onderdelen. De fabriekshal wordt in Varese geplant en zodoende komen ze ook tot de naam van het bedrijf. Ca van Castiglioni, Gi van Giovanni en Va van Varese.

Motorfietsen zijn op dat moment nog ‘nicht in Frage’, maar dat verandert in 1978. Giovanni’s zonen Claudio én Gianfranco willen namelijk die richting op. Hun eerste wapenfeit is de oprichting van een Grand Prix-team, Cagiva Corse. De flamboyante Marco Lucchineli en Gianfranco Bonera komen op rood/zilveren (een verwijzing naar MV Agusta, het merk dat ze graag in die tijd wilden kopen) Suzuki RGB500’s te zitten, waar ook al het bekende olifantje van Cagiva op de tank is geplakt. De wild rijdende Lucky Lucchinelli weet dat jaar gelijk een podiumplek te behalen, door derde te worden op het circuit van Mugello.

Beeld: Rikita

Koop na koop

Het avontuur van de twee broers neemt een jaar later al een serieuze vlucht als ze besluiten om de fabriek van AMF Harley-Davidson te kopen. De Amerikanen werken sinds de jaren zestig samen met Aermacchi en nemen het Italiaanse merk in 1972 volledig over. Dat duurt niet al te lang, want zeven jaar later verschijnt Cagiva op het toneel. De Castiglioni’s borduren in het begin voort op de bestaande techniek van Harley-Davidson, maar al snel komen ze met eigen modellen aanzetten.

In de jaren tachtig groeit Cagiva in rap tempo, te danken aan enkele aankopen. Het noodlijdende Ducati, Husqvarna, TGM en Moto Morini worden toegevoegd en dat biedt Cagiva Commerciale S.p.A. de mogelijkheid om ook motorfietsen met grotere cilinderinhouden te verkopen, zoals de succesvolle Elefant 750 en de Alazzurra. De ontwerpen komen vanuit San Marino, want daar wordt in 1987 een eigen designstudio geopend.

Zoals wel vaker wordt ook bij Cagiva de motorsport gebruikt als marketingtool. In de wegrace weten ze drie keer een Grand Prix te winnen in de 500 cc met Eddie Lawson en John Kocinski. Een wereldtitel blijkt net even een stap te ver. Die sportieve prestatie weten ze wel te bereiken in de motorcross. En dan ook nog eens met een Nederlander. In 1986 is Dave Strijbos namelijk de sterkste rijder in het WK 125 cc.

Het jaar ervoor weet de Fin Pekka Vehkonen hetzelfde voor elkaar te krijgen. Ook in de Dakar Rally komt Cagiva als winnaar uit de bus, met Edi Orioli aan het stuur van de befaamde Elefant. De volledig Italiaanse combi schrijven de rally in 1990 en 1994 op hun naam.

Nieuw leven in de brouwerij

Begin jaren negentig schudt Castiglioni de boel weer eens goed op door nieuw leven in de brouwerij van MV Agusta te brengen. De reïncarnatie krijgt direct vorm met de ontwikkeling van de legendarische F4. Toch lijkt het allemaal niet heel soepel te lopen bij de Cagiva-groep, want enkele jaren begint het imperium van de familie Castiglioni beetje bij beetje af te brokkelen.

Het begint met de verkoop van Ducati, met als doel om meer focus te kunnen genereren voor de merken Cagiva, Husqvarna en MV Agusta. Het zorgt onder meer voor de geboorte van bekende Cagiva-modellen als de Navigator, Gran Canyon en (V-)Raptor. Door het succes van MV Agusta met de F4, een ongelooflijk mooie superbike, verschuift de aandacht steeds meer en meer naar het merk met het enorme raceverleden.

In 2008 vindt er een serieuze verandering plaats voor Cagiva als MV Agusta Group (inmiddels terechtgekomen in financieel zwaar weer) verkocht wordt aan Harley-Davidson.

Het blijkt een kortstondig huwelijk te zijn tussen de twee Italiaanse merken en Harley, want twee jaar later komen MV Agusta en Cagiva weer in handen van… jawel, de Castiglioni’s. Als Claudio in 2011 overlijdt, krijgt zijn zoon Giovanni de touwtjes in handen. Haast alle energie wordt in MV Agusta gestoken, waardoor Cagiva een stille dood sterft. De laatste modellen (Mito en Raptor) rollen van de band in 2012.

Het merk is momenteel nog altijd in ruste, toch was er onlangs nog enige reuring rondom het Italiaanse merk te bespeuren. Een elektrisch avontuur leek mogelijk voor Cagiva. Dat plan lijkt inmiddels alweer van de baan te zijn, nu duidelijk is dat alle aandacht uitgaat naar het creëren van een gezonde situatie voor MV Agusta. Het is dus nog maar zeer de vraag of we ooit nog nieuwe modellen van Cagiva mogen gaan verwelkomen. Voorlopig lijkt het daar dus niet op.