Retro is hip. En als we het over een retro motormerk hebben, dan praten we over Royal Enfield. In de jaren zeventig verdwenen de laatste motoren van dit Britse merk uit het straatbeeld. Maar Royal Enfield is terug, dankzij een Indiase auto- en tractorbouwer. En de motoren zien er nog altijd vrijwel hetzelfde uit als dat we ze uit het verleden kennen.

Wie had pak ‘m beet rond het jaar 2000 kunnen bedenken dat een Indiase auto- en tractorproducent langzaam de internationale motormarkt zou gaan veroveren? Onmogelijk. Je had diegene voor gek verklaard. India, het land van de tuktuks en de lichtgewicht motorfietsjes. Maar in de Indiase fabrieken van Enfield gebeurt een klein wonder. Duizenden arbeiders werken hier dagelijks aan een motormerk dat eigenlijk al lang dood en begraven was.

De dood van de Britse motorindustrie

Het is het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw. Er hangt onheil in de lucht voor de complete Britse motorindustrie. Illustere merken gaan failliet of staan op omvallen. De Britse ontwerpers zijn niet vooruitstrevend genoeg en worden aan alle kanten ingehaald door de Japanners. Bij Royal Enfield werken in 1960 nog duizend arbeiders. Zeven jaar later zijn dat er nog slechts 350, wanneer de fabriek in Redditch sluit. Drie jaar later valt het doek ook voor de laatste Britse fabriek in Upper Westwood. Daarmee lijkt een eind te komen aan een stukje Britse glorie.

Van fiets tot Flying Flea

De geschiedenis van Royal Enfield gaat terug tot eind negentiende eeuw, als de eerste fietsen zonder motor op de markt worden gebracht. Met de slogan ‘Made like a gun’ worden ze aangeprezen. In 1901 wordt de eerste motorfiets gebouwd. Opvallend; het Minerva motorblok zit voor het stuur gemonteerd. De jaren erna wordt het merk doorontwikkeld. Zo komt in 1932 de legendarische Bullet op de markt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt de WD/RE ontwikkeld. Deze lichte motorfiets krijgt liefkozend de bijnaam Flying Flea, omdat hij met een parachute kan worden gedropt in vijandig gebied.

Meer lezen over de Flying Flea? Lees dan Op deze motoren werden we 75 jaar geleden bevrijd

Populair in India

Na de oorlog worden er successen geboekt. De 350cc Bullet blijkt een uitstekende motor voor off road terreinen. Verschillende zesdaagse worden gewonnen. De kwaliteit dringt ook door tot India, een kolonie van Engeland. In 1949 besluit Madras Motors om Royal Enfield motoren te importeren. Drie jaar later bestelt het Indiase leger 500 350cc Bullets. Het succes leidt er toe dat Madras Motors midden jaren vijftig Enfield India opricht en een eigen fabriek bouwt. Vanaf 1956 worden hier 350cc Bullets geproduceerd onder licentie.

Hoewel het in 1970 einde verhaal is voor Royal Enfield in het Verenigd Koninkrijk, blijft de productie in India doorlopen. Sterker nog, Enfield India begint vanaf 1977 motoren te exporteren naar Europa. Onder liefhebbers van classics vallen ze in de smaak. Maar een grote doorbraak is het niet. In Europa blijft het stil rondom Royal Enfield, maar in India blijft het merk actief. De Indiase Eicher Groep, dat auto’s en tractoren bouwt, ziet potentie en koopt het merk in 1994 en geeft de tak een nieuwe naam: Royal Enfield Motors Limited.

De wonderlijke terugkeer in Europa

Hoe wonderlijk de wereld is, zien we in de afgelopen tien jaar. De populariteit van Royal Enfield motoren neemt snel toe. Er komt een nieuwe Indiase fabriek, een exclusieve kledingshop in New Delhi en in 2015 gebeurt iets wat niemand na 1970 ooit voor mogelijk had gehouden. Royal Enfield Motors Limited neemt het een gerenommeerd Brits motorontwerp- en productiebedrijf Harris Performance over. Twee jaar later verschijnt er vlakbij Leicester een gloednieuw technologie centrum, waar ontwerpers werken aan nieuwe motoren. Hier wordt een nieuwe strategie ontwikkeld die Royal Enfield naar de toekomst moet leiden. Een toekomst die niet alleen in India ligt, maar ook in het Verenigd Koninkrijk, op het Europese vasteland en in Noord-Amerika.

Het resultaat mag er zijn. Met de Interceptor 650, Continental GT, Himalayan, Classic 500, Bullet 500 en de Bullet Trails 500 is Royal Enfield vertegenwoordigd op de Nederlandse motormarkt. In 2019 werden er 142 nieuwe exemplaren verkocht. Dat heeft ongetwijfeld met de nieuw gestylde retromodellen te maken, maar ook zeker met de prijs. Royal Enfield lukt het om nieuwe motoren te verkopen vanaf minder dan 6.000 euro. Ongekend.

Bij het Brits-Indiase merk draait alles om authenticiteit, zeggen de makers zelf. En authentiek mag je de motoren zeker noemen. Als liefhebber die het niet hoeft te hebben van de pk’s, zit je hier helemaal goed. Er zijn prachtige modellen waar je rustig op kunt toeren. Met de Himalayan heeft het merk bovendien een uitstekende all road machine. Aan snelheidsduivels heeft Royal Enfield (nog) niets te bieden.