Vergeleken met automobilisten hebben motorrijders het maar zwaar, als het gaat om veiligheid. Autogordels, kreukelzones, kooiconstructies en airbags zijn allemaal vormen van 'passieve veiligheid' waar automobilisten van kunnen profiteren. Motorrijders hebben minder opties: helmen en fatsoenlijke motorkleding, daar moeten we het ongeveer mee doen. Dat is al decennialang zo. We weten dan ook allemaal dat je als motorrijder 30 keer meer kans hebt op een dodelijk ongeluk dan wanneer je in een auto zit.

But wait, there’s more!

Want de laatste jaren is er iets nieuws bij gekomen: ontwikkelingen op het gebied van actieve veiligheid. Autofabrikanten geven namelijk aan dat maatregelen om de passieve veiligheid te verbeteren vrijwel uitontwikkeld zijn, dus zoeken ze het elders. Antiblokkeersystemen (die wij ook hebben) en elektronische stabiliteitscontrole. Hiermee wordt ingegrepen in de besturing van de auto met als doel ongelukken te voorkomen of minder ernstig te laten zijn. We hebben het hier dus plat gezegd over rijhulpsystemen. Ze zijn bedoeld om de verkeersveiligheid te vergroten, maar dat gaat bepaald nog niet helemaal lekker.

Dat zeg ik niet alleen zelf als geïrriteerde motorrijder die om de haverklap van de weg wordt gereden door plotseling remmende of uitwijkende auto’s, maar dat zegt ook de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV). Die heeft onlangs het rapport ‘Wie stuurt? Verkeersveiligheid en automatisering in het wegverkeer’ gepubliceerd. Daarin staat in meer dan 150 bladzijdes uitgelegd wat er allemaal mis gaat of mis kan gaan door die nieuwe rijhulpsystemen.

In het onderzoek is geen enkele aandacht voor ons als motorrijder!

Wat willekeurige voorbeelden: de camera’s kunnen vies zijn en daardoor foutieve data doorgeven. Software is nog onvoldoende ontwikkeld waardoor soms automatisch gas wordt gegeven terwijl er juist geremd moet worden (of andersom). Software kan kwetsbaar zijn voor hacken (zie je dat horrorscenario al voor je: dat je stuur ineens wordt omgegooid door een hacker vanuit zijn zolderkamer?). Bestuurders weten onvoldoende hoe de rijhulpsystemen precies werken (en drukken daardoor op knopjes waardoor de auto ineens harder of juist langzamer gaat). Camera’s die diepladers niet herkennen (dodelijk ongeval in 2017 bij Den Bommel). Auto’s die pas te laat het noodremsysteem in werking laten treden omdat ze invoegende auto’s van de zijkant niet snel genoeg herkennen. Autopilots die geen rekening houden met rotondes. Auto’s die binnen de lijntjes horen te blijven, maar er door slechte detectie ineens toch overheen gaan (dodelijk ongeval in 2019 in Zeeland). Zomaar een greep uit de zaken die mis gaan.

Het vervelende van het rapport van de OVV is dat het woord ‘motorrijder’ er welgeteld nul keer in voorkomt. Het gaat voortdurend over auto’s en vrachtauto’s, en hooguit worden ‘zwakke deelnemers in het verkeer’ nog eens genoemd. Waarbij wordt gedoeld op fietsers of voetgangers. In het onderzoek is geen enkele aandacht voor ons als motorrijder, terwijl wij toch wel een hele specifieke groep vormen die altijd al in een risicocategorie valt. En die nu extra veel last heeft van automobilisten die onvoldoende uitontwikkelde rijhulpsystemen gebruiken -mede zodat ze lekker illegaal op hun mobieltje kunnen zitten kijken, wat de situatie er altijd nog veiliger op maakt, not-. De les van vandaag is dus tweeledig: 1) als motorrijder nog beter opletten omdat auto’s steeds meer een éigen wil hebben, en 2) als motorrijders moeten we gaan lobbyen bij instanties die rijhulpsystemen ontwikkelen of er beleidsregels voor maken om beter rekening te houden met ons. Werk aan de winkel dus.

Met de blogs van Motormuis wil Motorrijders.nl de lezer meenemen in de wereld van belangenbehartiging in politiek ‘Den Haag’ en ‘Brussel’. Motormuis vertelt over zijn belevenissen en over hoe hij de wensen van motorrijders probeert om te zetten in politieke daden.