Hoe je het ook noemt “ Operatie Market Garden” of “The battle of Arnhem”, de meest doeltreffende omschrijving is die van de gelijknamige film uit 1977: “A bridge too far.”
Door onder andere de Waalbrug in Nijmegen en de Rijnbrug in Arnhem ongeschonden te veroveren, lag de weg open naar het hart van nazi-Duitsland: het Ruhrgebied waar alle oorlogsindustrie geconcentreerd was.
De ambities waren torenhoog, de middelen beperkt en ondanks de inzet van veel airborne troepen draaide de hele operatie uit op een mislukking. De slag om Arnhem was letterlijk ‘a bridge too far’. Nijmegen bleef na de mislukking van Operatie Market Garden lange tijd frontstad, terwijl Arnhem pas in april 1945 werd bevrijd.
Deze Liberation Route brengt jou en je motor langs de meest opmerkelijke bezienswaardigheden waar je deze mislukte maar wel fascinerende slag kunt herbeleven.
Highlights die je niet mag missen!
1: Waalbrug
Inmiddels een aantal keren opgeknapt maar in de basis nog steeds exact dezelfde brug waar destijds om gevochten is. Mooi vanuit vrijwel iedere hoek maar écht iconisch is het uitzicht vanaf Belvedere of vanuit het Valkofpark dichtbij de St-Nicolaaskapel.
2: Oorlogsmuseum Niemandsland
Vertelt het verhaal over de zware strijd die is gevoerd in de Betuwe. In het museum onder andere bodemvondsten en persoonlijke bezittingen van burgers en militairen die gewoond en gevochten hebben in de Betuwe.
3: Landgoed Schoonderlogt
Oud hoofdkwartier van de Amerikanen of Britten, nu privéterrein maar ook vanaf de straat best mooi.
4: Polen Monument Driel
Monument met een plaquette met de namen van 80 parachutisten van de 1e Poolse Onafhankelijke Parachutistenbrigade die in 1944 die tijdens Operation Market Garden, vermist zijn geraakt.
5: John Frostbrug
In de basis nog dezelfde brug als degene waar om gevochten is, maar het straatbeeld rondom is niet meer zoals het in de oorlog was in tegenstelling tot dat in Nijmegen. Het verkeersplein net na de brug aan de Arnhemse kant heet het Airborneplein.
6: Airborne at the Bridge
Met fenomenaal uitzicht op de John Frostbrug ervaar je in “Airborne at the Bridge” de persoonlijke verhalen van de Britse luitenant John Grayburn, de Duitse Hauptsturmführer Viktor Eberhard Gräbner en de Nederlandse kapitein Jacob Groenewoud die op deze plek vochten en sneuvelden tijdens de Slag om Arnhem in september 1944.
7: Oude kerk van Oosterbeek
De kogelgaten van de gevechten zijn nog steeds zichtbaar zijn in de buitenmuur.
8: Heveadorp
Typisch ‘Airborne’-dorp. Net als Oosterbeek gedurende Market Garden bevrijd geweest en daarna weer in Duitse handen gevallen. Hier zie je nog altijd de bekende Pegasus-vlaggen wapperen, het embleem van de Airborne-divisies.
9: Airborne Museum Oosterbeek
Het museum is gevestigd in het voormalige hoofdkwartier van de Britse troepen tijdens de slag en heeft een uitgebreide collectie wapens, kleding, uitrustingsstukken, interviews, foto’s en video’s.
10: Bunker Diogenes
Aan de Koningsweg in Schaarsbergen (naast de ingang van ‘De Hoge Veluwe’) staat een grote bunker, die in de Tweede Wereldoorlog de codenaam Diogenes had. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hier de staf van de Derde Jagddivision van de Luftwaffe gevestigd.
11: Liberation Route Marker 20
De Renkumse heide was één van de landingsplaatsen voor de paratroopers die de brug bij Arnhem moesten innemen. Hier op de Renkumse heide werden de parachutisten al in de lucht genadeloos onder vuur genomen door de Duitsers.
12: Hotel de Wereld
Wereldberoemd om de vredesonderhandelingen van 1945 en nog steeds het middelpunt rond de jaarlijkse Bevrijdingsfeesten.
13: Militair Ereveld Grebbeberg
De laatste rustplaats voor meer dan 800 militairen en 1 burger die zijn gesneuveld tijdens de Tweede Wereldoorlog.