Vijf legendarische tweetaktmotoren van Japanse bodem

De tweetaktmotor behoort tot een uitstervend ras, maar dat wil niet zeggen dat we deze heerlijke krachtbron al vergeten zijn. Integendeel: de begeerte voor dit soort fietsen neemt enkel toe. Wij brengen daarom een ode aan deze ‘snerpers’. We eindigen deze serie met de gaafste tweetakten van Japanse bodem.

Eerder presenteerden we al een ode aan de Europese tweetaktmotoren met ook een uitleg wat tweetaktmotoren bijzonder maakt. Gemist? Lees dat artikel hier: Vijf legendarische tweetaktmotoren van Europese bodem.

De manier waarop de techniek achter de tweetaktmotor überhaupt in Japan is gekomen is al een bijzonder verhaal an sich. Ten tijde van de Koude Oorlog was het de Oost-Duitze firma MZ (Motorrad Zschopau) dat achter het IJzeren Gordijn furore maakte met hun bliksemsnelle tweetaktmotoren. Dat succes was te danken aan techneut Walter Kaaden en de jonge coureur Ernst Degner die de techniek ook niet vreemd was. Degner vluchtte uiteindelijk naar West-Duitsland waarna hij voor het Japanse Suzuki ging werken en de tweetakttechniek van MZ implementeerde in nieuwe ontwerpen. Een verhaal dat fantastisch opgetekend is door de Britse Mat Oxley in zijn boek Stealing Speed: The Biggest Spy Scandal in Motorsport History. 

Daarna ging het hard met de Japanse tweetakten. Wij doken met onze neus in de boeken en zochten voor jou uit wat de vijf meest legendarische tweetaktmotoren van Japanse bodem zijn!

01 – Suzuki GT750

Een halve eeuw na zijn eerste verschijning maakt de GT750 van Suzuki nog altijd heel veel indruk. De motor heeft in al die jaren een bepaalde status ontvangen en die zal hij waarschijnlijk nooit meer afstaan. De reden, deze specifieke machine is de eerste Japanner met vloeistofkoeling en op technisch vlak was dat destijds een doorbraak. De 67 pk sterke driecilinder tweetakt die in de GT750 wordt gebruikt, is daardoor een historische krachtbron voor motoren geworden. Deze Suzuki is in zijn tijd ook een direct antwoord op de populaire Honda CB750, zij het dat de Japanners uit Hamamatsu vasthouden aan hun tweetakt-technologie.

Door de waterkoeling krijgt de GT750 ook de nodige bijnamen naar zijn hoofd geslingerd. Als je de term ‘waterorgel’, ‘waterbuffel’ of ‘fluitketel’ gebruikt, weet elke liefhebber van klassieke motoren over welk model je praat. Naast de vloeistofkoeling weet de GT nog een primeur te pakken. In het tweede modeljaar, 1973 dus, wordt de trommelrem in het voorwiel vervangen door twee schijven. Al eerder is er al een schijf in een productiemotor te vinden, zoals de eerder genoemde Honda CB750, maar een dubbele rempartij is nog niet eerder op een straatmodel verschenen. Na 1977 wordt de GT750 uit het programma van Suzuki gehaald, te danken aan strenger wordende emissie-eisen. Toen ook al. De Japanse fabrikant stort zich daarna op de viertakt-krachtbron, de GS-serie.

Een GT750 vinden, is momenteel nog goed te doen. Toch zal je niet al te lang moeten wachten om zo’n Suzuki in je eigen garage te zetten, mocht dat je ultieme tweetaktdroom zijn. De gemiddelde prijs van deze GT stijgt namelijk ieder jaar weer een beetje.

02 – Yamaha RD350LC

Eind jaren zeventig worden de emissie-eisen strenger, maar dat weerhoudt Yamaha er niet van om hun ontwikkeling in tweetakt-technologie voort te zetten. Deze snerpers worden in die tijd vooral voor competitie-doeleinden ingezet, terwijl op straat vooral viertaktmotoren regeren. Toch sijpelt er af en toe een tweetaktparel richting het domein van de straatrijder. Zoals de RD350LC in 1980.

Deze vloeistofgekoelde 347 cc parallel twin beschikt over behoorlijk sportieve genen en wordt zodoende gezien als een racer met koplamp. Het is dan ook niet vreemd dat de betaalbare RD uiteindelijk ook op het circuit belandt. In Nederland zorgt de RD350LC Cup dat jonge talenten door kunnen stromen naar hogere niveaus. Dat genereert succes, want sommige rijders schoppen het zelfs tot de verschillende Grand Prix-klassen. Hoewel Yamaha later ook nog een RD500 tweetakt introduceert, blijkt deze een stuk minder interessant te zijn. Vooral de behoorlijke nieuwprijs én de stevige concurrentie van de Suzuki RG500 Gamma zorgen daarvoor.

Het is momenteel nog niet zo moeilijk om een Yamaha RD350LC op het wereldwijde web te vinden, maar een mooi exemplaar wordt langzamerhand toch een stukje zeldzamer. Een nette RD350LC koop je vanaf zo’n 5.000 euro.

03 – Kawasaki H2 Mach IV

Een motorfiets die de ‘widowmaker’ wordt genoemd… Dat voorspelt niet heel veel goeds. Ondanks de behoorlijk negatieve lading van deze bijnaam zet de H2 Mach IV Kawasaki stevig in de markt als fabrikant van snelle motoren. Begin jaren zeventig weet de 748 cc driecilinder tweetakt een goede 74 pk op te boeren, waardoor er voor die tijd een bizarre pk-gewichtsverhouding ontstaat. Elke pk hoeft slechts 2,6 kilo te zien vervoeren. Het leidt tot een knappe topsnelheid van 192 km/u en ook op het gebied van acceleratie is de H2 geen traag beestje. Vanuit stilstand tik je de 100 al na vijf seconden aan. De Kawasaki is daarmee de snelste sprinter die je begin jaren zeventig op straat kan inzetten.

Hoewel het frame al stukken beter is dan zijn voorganger, de H1 500 Mach III, blijft de techniek van het rijwielgedeelte achter op de ontwikkeling van de motorblokken. Door de enorme power en het flexibele frame komen behoorlijk wat rijders in de problemen met de H2. Dat leidt uiteindelijk tot die minder aantrekkelijke bijnaam, maar toch blijft deze Kawasaki een aandachtstrekker. In 1975 bouwt Kawasaki de H2 voor het laatst en leeft de tweetakt voort als icoon voor het Japanse merk. Doordat het model niet extreem lang wordt gevoerd, is de H2 Mach IV inmiddels redelijk zeldzaam geworden. Je moet dan ook al snel denken aan een prijs van 17.000 euro om nog zo’n Kawasaki aan je collectie toe te voegen.

04 – Honda NS400R 1985-1987

Alle Japanse fabrikanten gaan uiteindelijk met het tweetakt-principe aan de haal. Ook Honda, hoewel zij toch veel meer als viertakt-specialist worden gezien. De meest spectaculaire tweetakt straatfiets van het merk moet de NS400R zijn, waarmee ze in 1985 kwam. De vloeistofgekoelde 90 graden V3 met een longinhoud van 387 cc is ook gelijk de ‘zwaarste’ tweetakt van Honda. Tenminste, binnen het straatsegment.

Met de R in de benaming mag je verwachten dat het om een sportief model gaat en dat is zeker waar. Deze machine is namelijk een afgeleide van Honda’s succes in de Grand Prix-wereld. Na een mislukt viertaktavontuur met de NR500 (waar weer de befaamde NR750 uit voortkomt) gaat Honda alsnog overstag om een tweetaktracer te bouwen. De NS500 blijkt in de handen van Spencer een succesvol wapen te zijn. Hij weet ermee in 1983 de wereldtitel te bemachtigen. Nadat Yamaha en ook Suzuki een ‘replica’ van hun GP-racer naar de straten brengt, volgt Honda eveneens. In ’85 kan de consument kiezen voor de NS400R in Spencer-kleuren (later ook met Rothmans-design), die goed is voor 73 pk bij een drooggewicht van 163 kilo.

Een lang leven is het model niet gegund, want al na drie jaargangen halen de Japanners de NS400R weer uit de collectie. Door deze korte tijdspanne is deze GP-replica uiteindelijk toch een echt verzamelstuk geworden. Zoek je er dus eentje, dan mag je er serieuze munten voor neertellen. Denk minimaal aan 10.000 euro.

05 – Suzuki RG500 Gamma

Het is lastig kiezen wat betreft de Japanse tweetakten, maar de laatste positie in de top-5 gaat naar de RG500 Gamma van Suzuki. Deze motorfiets geeft in de eighties namelijk de straatrijder het gevoel alsof hijzelf een onverschrokken Grand Prix-coureur is. Suzuki zorgt voor zo min mogelijk veranderingen ten opzichte van hun GP-machine, waardoor je met hetzelfde blokconcept op pad gaat. Dat wil zeggen dat je als rijder over de fameuze square-four beschikt.

Om ‘m straatlegaal te maken, moet Suzuki onder meer aan de slag gaan met het in- en uitlaattraject. Zodoende komt het maximaal vermogen uiteindelijk uit op 95 pk. Tegenwoordig klinkt dat niet heel intimiderend meer, maar hoe anders is dat in 1985, het debuutjaar van de RG500 Gamma. Zeker in combinatie met een drooggewicht van slechts 156 kilo. Dat de Suzuki dicht tegen de Grand Prix-racer staat, blijkt ook uit het feit dat deze straatmotor met een cassette-versnellingsbak wordt uitgevoerd.

De komst van de RG is ook een doorn in het oog van Yamaha. De Japanse concurrent heeft een jaar eerder namelijk de RD500LC gelanceerd. In advertenties kondigen ze daarbij aan dat waarschijnlijk nooit iemand meer zo dichtbij een GP-racer gaat komen. Suzuki bewijst het tegendeel met de RG500 Gamma, want deze machine kent een veel betere pk-gewicht ratio dan de Yamaha. Evenals zoveel Grand Prix-replica’s staat de RG niet heel lang in de catalogus van Suzuki. Na drie jaar is het over en sluiten voor deze 500. Anno 2021 is het haast onmogelijk om de RG een koopje te noemen. De waarde is inmiddels weer gelijk aan de verkoopprijs in 1985. Zij het dat 15.000 gulden nu omgezet is naar 15.000 euro. En dat moet gezien worden als een bodemprijs voor de Suzuki RG500 Gamma.

Lees ook: Vijf legendarische tweetaktmotoren van Europese bodem